Friday, February 26, 2010

tambaqos mavneblobis shesaxeb



ratom aris Tambaqo sazogadoebrivi jandacvis unikaluri problema

Tambaqo unikaluri samomxmareblo produqtia: Tambaqos kvamli Seicavs aTasobiT
qimiur nivTierebas, romelTagan mravali toqsiuria, zogierTi ki azianebs
sisxlZarRvebs. amrigad, mas SeuZlia sxeulis yvela nawilis dazianeba. Tambaqo imiTac
gamoirCeva sikvdilobis sxva Tavidan acilebad mizezebs Soris, rom:
• is yovelTvis saSiSia, da ara mxolod Warbi an araswori moxmarebisas, rogorc
es sikvdilobis sxva Tavidan acilebadi mizezebis SemTxvevaSi xdeba
• masze Zalian advilad yalibdeba damokidebuleba
• msoflios erT-erTi yvelaze msxvili da mZlavri industriis mier xdeba misi
aqtiuri da energiuli reklamireba, xSirad arakeTilisindisieri gziTac
• misi moxmareba vnebs ara marto momxmarebels, aramed sxva adamianebsac, romlebic
imyofebian Tambaqos kvamlis zemoqmedebis qveS.

borjomis qimiuri shemadgenloba




kalciumi - 100-150


magniumi - 80- 150


kaliumi - 25- 45


natriumi - 1000- 1200


qloridebi - 250-350


sulfatebi <>

soda






borjomis shesaxeb



ბორჯომი ქალაქი-კურორტია აღმოსავლეთ საქართველოში და ბორჯომის რაიონის ადმინისტრაციულ ცენტრს წარმოადგენს. ქალაქად 1921 წელს გამოცხადდა. მოსახლეობა 9,9 ათასი (2002 წ.). სახელი ოფიციალურ წყაროებში XIX საუკუნეში იხსენიება. ქალაქის ადგილას XV-XVIII სს-ში იყო რამდენიმე სოფელი: ნუა, ფაფა, ჭალა. იმავე ხანებში ურავლის ხეობაში იყო ბორჯომის სახელით ცნობილი სოფელი. ვარაუდობენ, რომ ეს სახელი უნდა მოეტანათ ოსმალეთის დაპყრობითი ომების შედეგად ჩამოსახლებულ ლტოლვილ მოსახლეობას.



ბორჯომი ბალნეოლოგიური და კლიმატური კურორტია, მდებარეობს ბორჯომის ხეობაში, მტკვრის, გუჯარეთის წყლის და ბორჯომულას ნაპირებზე, ზღვის დონიდან 900 მ სიმაღლეზე, ბორჯომი-ხარაგაულის ეროვნული ნაკრძალის აღმოსავლეთით. აქ ხშირად ისვენებდნენ რუსეთის საიმეპერატორო ოჯახის წევრები, სახელმწიფო და კულტურის მოღვაწენი: მ.გორკი, პ.ჩაიკოვსკი, ი.სტალინი, გ.დიმიტროვი და სხვები. ბორჯომში არის განთქმული მინერალური წყლების ჩამომსხმელი ქარხანა, რომელიც ამჟამად საქართველოს #1 საექსპორტო პროდუქტია. აქვეა სხვა მცირე საწარმოები და კულტურის დაწესებულებები (თეატრი, მხარეთმცოდნეობის მუზეუმი).
ბორჯომთან ახლოს მდებარეობს სამთო-სათხილამურო ცენტრი ბაკურიანი, ადგილობრივი მნიშვნელობის კურორტები: ცემი, წაღვერი, XIII საუკუნის მონასტერი დაბა, შუა საუკუნეების ციხე-სიმაგრეები პეტრესციხე და გოგიასციხე, ტბა ტაბაწყური. ბორჯომში არის ბორჯომისა და ახალქალაქის ეპარქიის კათედრა და რეზიდენცია.


orsagduliani moluskebi


ორსაგდულიანები (Bivalvia), უხერხემლოთა კლასი მოლუსკების ტიპისა. მათი სხეული ორსაგდულიან ნიჟარაშია მოთავსებული. ნიჟარის სიგრძე რამდენიმე მმ-დან 1,5 აღწევს, შედგება 3 (რქოვანი, ფაიგურისა და სადაფის) შრისაგან. მათი სხეული მანტითაა დაფარული. სხეულსა და მანტიას შორის არის მანტიის ღრუ, მუცლის მხარეზე — კუნთოვანი ფეხი. თავი არა აქვთ. სუნთქავენ ლაყუჩებით. საჭმლის მომნელებელი სისტემა იწყება პირით, რომელიც საყლაპავ მილში გადადის, ეს უკანასკნელი კი — კუჭში. კუჭიდან იწყება ნაწლავი, რომელიც ანალური ხვრელით იხსნება გამომყვან სიფონთან. ორსაგდულიანები იკვებებიან პლანქტონით. ახასიათებთ ღია მიმოქცევა. ზურგის მხარეზე აქვთ სამსაკნიანი გული. გამომყოფი ორგანოა წყვილი თირკმელი. ორსაგდულიანების უმრავლესობა ცალსქესიანია, ახასიათებთ გარეგანი განაყოფიერება. განაყოფიერებული კვერცხებიდან გლოქიდიები იჩეკება.

ნერვული სისტემა შედგება თავის, ტანისა და ფეხის ნერვული კვანძებისაგან. აქვთ აგრეთვე წონასწორობის ორგანო — სტატოცისტები და ქიმიური გრძნობის ორგანო — ოსფრადიები. ზოგ სახეობას მანტიის გვერდებზე თვალები აქვთ განვითარებული. კლასში 15 ათასი სახეობაა. ბინადრობენ მტკნარ და ზღვის წყლებში.
საქართველოს მტკნარ წყლებში ორსაგდულიანებიდან საკმაოდ ფართოდაა გავრცელებული უკბილო ორსაგდულიანები; ორსაგდულიანების ზოგ სახეობას (ხამანწკები, მიტილუსები, ზღვის სავარცხლურები და სხვა). საკვებად იყენებენ. ზოგი უკბილო მარგალიტის მწარმოებელია, მისი ნიჟარისაგან ამზადებენ სადაფის ღილებს და სხვა ნივთებს; ზოგ სახეობას ზიანი მოაქვს. ასეთია, მაგ., გემის ჭია, რომელიც აზიანებს გემისა და ნავსადგურების ხის ნაგებობებს.

stalagmiti

stalagmiti - berdznuli sityva "stalagma" -"wveTi". miwisqveSa karstuli Rruebis fskerze wamozrdili svetisebri , konusuri da sxva formis umTavresad kiriani naRvenT-nawveTi warmonaqmni. gamoileqeba zevidan CamonawveTi kalcium-karbonatiT gajerebuli wylidan. naxSirorJangis Semdeg. zogjer gvxvdeba marilisa da sxva saxeebiT.






stalaqtiti - berZnuli sityva "stalaqtos"- ”CamonawveTi". miwisqveSa karstuli Rruebis Wersa da kedlebze Camozrdili loluebis, milebis, foCebis msgavsi umTavresad kiriani naRvenT-nawveTi warmonaqmni. gamoileqeba mRvimeSi CaJonili kalcium-karbonatiT gajerebuli wyliT aorTqlebis Sedegad. zogjer gvxvdeba TabaSirisa da marilis saxeebi.







naxSirgeles mRvime- naxSirgeles mRvime aRmoCenili iqna debi xujaZeebis mier. isini cxvars mcyemsavdnen, erTi cxvari Cavarda napralSi da rodesac debma scades misi amoyvana, aRmoaCines mRvime. es mRvime 80 metris siRrmisaa daaxloebiT. 4 darbazisgan Sedgeba. maT Tavisi saxelwodebebic aqvT:palmis, vepxvis da a.S. 6metriani kedeli aris gamyofili meore mRvimisgan. misi dangreva ver moxerxda, radgan Camongrevis saSiSroeba iyo.